پست الکترونیکی:
info@argham-gostar.ir
هوش مصنوعی بر زندگی روزمره‌ی ما تأثیر بسزایی می‌گذارد. در واقعیت اکثر ما تقریباً هر روز به‌نوعی با آن روبه‌رو می‌شویم. از لحظه‌ای که برای چک‌کردن گوشی هوشمند خود از خواب بیدار می‌شویم، این فناوری به‌سرعت راه خود را به زندگی روزمره‌ی ما باز کرده است. اما آیا هوش مصنوعی میتواند جایگزین مناسبی برای انسان باشد؟
مقدمه:
طبق مطالعات انجام‌شده، این تکنولوژی قرار نیست رشدش را متوقف کند و هر سال به‌شکل چشمگیری گسترش می‌یابد. آیا واقعاً در آینده برای بشر مفید یا مشکل ساز خواهد بود؟ خب، برای پاسخ به این سؤالات باید هزاران مزایا و معایب آن را بررسی کنیم که در این مطلب به آن‌ها خواهیم پرداخت؛ بنابراین تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
قبل از هر چیز به تعریف این فناوری خواهیم پرداخت.
هوش مصنوعی چیست؟
خیلی از افراد هنوز هم با شنیدن واژه هوش مصنوعی به ربات ها فکر می کنند و تصورشان از این فناوری همان ربات های بی احساسی هستند که برای انجام راحت تر کارها طراحی شده‌اند و قرار است در آینده جای انسان ها را بگیرند.
مسئول این نوع تفکر به احتمال زیاد فیلم های علمی و تخیلی است اما واقعیت با آنچه که تصور می شود تفاوت دارد. این تکنولوژی به انگلیسی Artificial intelligence، که به طور مخفف آن را AI نیز می‌نامند، در واقع تکنولوژی است که به نحوی قابلیت تفکر دارد. البته این قابلیت تفکر با چیزی که ما به عنوان تفکر انسانی می‌شناسیم تا حد زیادی تفاوت دارد، اما در حقیقت سعی دارد تا از آن تقلید کند.
کاربرد های هوش مصنوعی
با اینکه این فناوری تازه در ابتدای راه قرار دارد و چند دهه بیشتر نیست که نمودهایش در زندگی روزمره رو به‌گسترش گذاشته، اما همین حالا هم میتوان در بخش‌های مختلف اقتصادی و علمی ردپایش را دید.
زمینه‌های زیادی برای استفاده از هوش ماشینی وجود دارد. به‌عنوان مثال AI توان ارائه‌ی خدمات در حوزه‌های زیر را دارد:
- کشاورزی
- پزشکی
- بازارهای مالی و بانکداری
- آموزش
- حمل و نقل
- صنعت سرگرمی و سینما
- محیط زیست و انرژی
سطوح و انواع هوش مصنوعی AI
۱. هوش ماشینی محدود یا ضعیف | Weak Artificial Intelligence
مثلاً نرم‌افزاهای پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا یا نرم‌افزار بازی شطرنج. ضعیف بر مجموعه‌داده‌ای خاص و مشخص متکی است، به همین خاطر نمیتوان از آن برای وظایف دیگری خارج از همان مجموعه‌داده استفاده کرد.
هوش مصنوعی ضعیف، برخلاف هوش مصنوعی قوی، با اینکه در نگاه اول پیچیده به نظر می‌رسد، خودآگاه نیست و در شرایطی از پیش تعیین‌شده عمل می‌کند.بااین‌حال، هیچ‌یک از چیزهایی که گفتیم به معنای کم‌ارزش بودن فناوری Ai ضعیف نیست. این بخش از AI نمودی است از خلاقیت و هوش ما انسانها.
۲. هوش مصنوعی قوی | Strong Artificial Intelligence
برخلاف هوش مصنوعی ضعیف، این نوع از AI محدود به وظیفه‌ی خاصی نیست و از پس طیف وسیعی از کارها برمی‌آید. در واقع، هوش مصنوعی قوی به ماشین‌هایی اشاره دارد که نوعی از هوش انسانی را میتوان در آن‌ها دید. به عبارت دیگر، AI قوی از پس هر کاری که انسانها انجام می‌دهند برمی‌آید. نمونه‌های کامل از این ماشین‌ها را میتوان در فیلم‌ها و رمان‌های علمی-تخیلی دید؛ آن‌جا که ربات‌ها بی‌هیچ نیازی به انسان کارهای خود را انجام می‌دهند. این ربات‌ها آگاهی دارند و احساسات را نیز درک می‌کنند.
۳. فراهوش مصنوعی | Superintelligence
به ماشین‌های اشاره دارد که از سطح هوش انسانی گذشته‌اند و دیگر محدودیت‌های هوش انسانی را ندارند. این گونه از AI، شاید همانی باشد که بسیاری را نگران آینده‌ی استفاده از این فناوری‌ها کرده است.
در این بخش به بررسی مزایا و معایب این تکنولوژی خواهیم پرداخت.
حال که با مفهوم هوش مصنوعی آشنا شدیم، بهتر است به مزایا و معایب آن نگاهی بیندازیم تا درک کنیم آیا هوش‌مصنوعی واقعاً برای بشر مفید است؟
مزایا
مزایای هوش مصنوعی را به‌صورت کلی میتوان از این قرار دانست:
۱. کاهش خطای انسانی
یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های این فناوری اینست که به میزان چشمگیری خطاها را کاهش و دقت را افزایش می دهد. تصمیماتی که هوش مصنوعی در هر مرحله اتخاذ می‌کند با توجه به اطلاعات جمع‌آوری‌شده‌ی قبلی و مجموعه‌ی خاصی از الگوریتم‌ها تعیین می‌شود. درصورتی‌که این موضوع به‌درستی برنامه‌ریزی شود، این خطاها را حتی میتوان به صفر کاهش داد.
۲. حذف ریسک
یکی دیگر از مزیت‌های بزرگ هوش مصنوعی این است که انسانها می‌توانند با استفاده از ربات‌های هوش مصنوعی بر بسیاری از خطرات غلبه کنند. خواه خنثی‌کردن بمب باشد، خواه رفتن به فضا و کاوش در عمیق‌ترین بخش‌های اقیانوس‌ها، ماشین‌هایی با بدنه‌های فلزی مقاوم هستند و می‌توانند در جوهای غیرطبیعی زنده بمانند؛ علاوه‌براین، آن‌ها می‌توانند با مسئولیت بیشتر کار دقیقی ارائه کنند و به‌راحتی فرسوده نمی‌شوند.
۳. هفت روز هفته ۲۴ ساعته در دسترس
مطالعات زیادی وجود دارد که نشان میدهد انسانها تنها سه تا چهار ساعت در روز بازدهی دارند. همچنین انسانها برای ایجاد تعادل میان زندگی کاری و شخصی خود به استراحت نیاز دارند؛ اما هوش مصنوعی میتواند بدون وقفه، بی‌پایان کار کند. آن‌ها خیلی سریع‌تر از انسانها فکر می‌کنند و چندین کار را هم‌زمان با نتایج دقیق انجام می‌دهند. آن‌ها حتی می‌توانند کارهای تکراری خسته‌کننده را به‌راحتی با کمک الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای مدت نامتناهی انجام دهند.
تلفن گویا و هوش مصنوعی
نرم افزار اسکناس جامع ترین نرم افزار مدیریت تعمیرگاهی و فروشگاهی است که علاوه بر داشتن کلیه امکانات حسابداری، امکانات تعمیرگاهی و فروشگاهی را داراست.
این نرم افزار علاوه بر مزایا فوق، دارای افزونه سیستم تلفن گویا می باشد.
این سیستم این امکان را به شما میدهد بدون نیروی انسانی پاسخگو، بصورت خودکار تمامی مراحل کار مشتری را از لحظه تحویل تا لحظه تعمیر، با تماس مشتری با سامانه شما اطلاع رسانی کند. علاوه بر این مزایا میتوان به پاسخگویی ۲۴ ساغته این سامانه اشاره کرد.
شما با فعال کردن این افزونه در نرم افزار میتوانید بسیاری از کارهای پاسخگویی خود را بدون نیاز به منشی تسهیل کنید. علاوه بر آن شما با شخصی سازی این سامانه، و دادن اطلاعات مشتریان قدیمی خود امکان ارسال پیام های تبریک تولد را هم دارا خواهید شد.
۴. کمک دیجیتال
تقریباً همه‌ی سازمان‌های بزرگ این روزها از دستیارهای دیجیتال برای تعامل با مشتریان خود استفاده می‌کنند که به‌طور چشمگیری نیاز به منابع انسانی را به حداقل می‌رساند. شما به‌راحتی میتوانید با چت‌بات‌ها چت کنید و از آن‌ها بپرسید دقیقاً به چه چیزی نیاز دارید. برخی از ربات‌های چت این روزها به‌قدری هوشمند شده‌اند که نمی‌توانید تشخیص دهید آیا با یک چت‌بات چت می‌کنید یا یک انسان.
۵. اختراع‌های جدید
هوش مصنوعی تقریباً در هر حوزه‌ای به اختراع‌های جدید برای حل مشکلات پیچیده کمک کرده است؛ برای مثال، این اختراع‌های اخیر به پزشکان کمک کرده است تا با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مبتنی بر این فناوری، مرحله‌های اولیه‌ی سرطان سینه را در زنان پیش‌بینی کنند. و کمک شایانی در حوزه های پزشکی به بشر کرده اند.
۶. تصمیمات بی‌طرفانه
انسانها، خواه و ناخواه، با احساسات هدایت می‌شوند. هوش مصنوعی عاری از احساسات و در رویکرد خود بسیار کاربردی و منطقی است. مزیت بزرگ هوش مصنوعی این است که هیچ دیدگاه جانبدارانه‌ای ندارد که این موضوع تصمیم‌گیری دقیق‌تری را تضمین می‌کند.
معایب
البته که هر تکنولوژی علاوه بر مزایا، معایبی هم برای آن میتوان متصور شد، در اینجا به بررسی چند مورد میپردازیم.
۱. هزینه‌های بالا
توانایی ایجاد ماشینی که بتواند هوش انسان را شبیه‌سازی کند، کار بزرگی است. این کار به زمان و هزینه زیادی نیاز دارد و میتواند هزینه‌ی هنگفتی را در بر داشته باشد. همچنین هوش مصنوعی باید روی جدیدترین سخت‌افزار و نرم‌افزارها کار کند تاآپدیت بماند و آخرین نیازها را برآورده کند؛ این موضوع درنتیجه آن را بسیار پرهزینه می‌کند.
۲. نداشتن خلاقیت
یک ایراد بزرگ هوش مصنوعی این است که نمی‌تواند خارج از چارچوب یا همان Out of Box فکر کند و باید حتما برنامه ریزی کند. هوش مصنوعی قادر است در طول زمان با داده‌هایی که از قبل دریافت کرده است و تجربیات گذشته‌ی خود یاد بگیرد، اما نمی‌تواند در رویکرد خود خلاقیت داشته باشد. و همیشه باید تحت نظر یک انسان و هوش او برنامه ریزی شود.
۳. افزایش نرخ بیکاری
شاید یکی از بزرگ‌ترین معایب هوش مصنوعی این باشد که کم‌کم تعدادی از کارهای تکراری را با ربات‌ها جایگزین می‌کند. کاهش نیاز به دخالت انسان به مرگ بسیاری از فرصت‌های شغلی انجامیده است. و در دهه های آینده دیگر نیازی به نیروی انسانی برای انجام کار و مشاغل مختلف نباشد. این موضوع ممکن است نگران کننده باشد.
۴. تحرک انسانی را کاهش می دهد.
برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی کارهای تکراری را بصورت خودکار و کامل انجام می دهند. این کار علاوه بر کاهش تحرک در انسان ها، سبب کاهش حافظه و یادگیری آن ها در حفظ و یادآوری مطالب شود.
افزایش وزن یکی دیگر از معضلاتی است که انسان امروز با کاهش تحرک به آن مبتلا شده و این موضوع سبب ایجاد بیماری های گوناگونی خواهد شد.
۵. حذف اخلاقیات
اخلاقیات از جمله صفات انسانی است که در تکنولوژی مصنوعی نمیتوان آن را برنامه ریزی کرد. در همین راستا با جایگزینی ربات ها به جای انسان دیگر اخلاقیات جایی نخواهد داشت و این امر در آینده ای نزدیک نگران کننده خواهد بود. گاهی مانند فیلم های علمی تخیلی از تسلط ربات ها بر انسانها در آینده احساس خطری بوجود می آید.
حرف آخر
در متن بالا راجب فناوری هوش مصنوعی و مزایا و معایب آن سخن گفتیم. اگرچه مزایا و معایب هوش مصنوعی قابل‌بحث است، تأثیر آن بر صنعت جهانی انکارناشدنی است. این حوزه هر روز به رشد خود ادامه میدهد و باعث پایداری کسب‌وکارها می‌شود. این موضوع مطمئناً نیاز به سواد هوش مصنوعی و یا ارتقاء مهارت برای پیشرفت در بسیاری از مشاغل عصر جدید را می‌طلبد.
جایگزینی هوش مصنوعی برنیروی انسانی امری اجتناب ناپذیر است ولی با برنامه ریزی صحیح میتوان از عواقب و معایب احتمالی آن کاست.